27 Ekim 2012 Cumartesi

Java Script Diziler

Diziler programcılığın temel konularından biridir. Bu sayfada öğrenecekleriniz, diğer programlarda da aynen veya benzer şekilde yer almaktadır. Bu sayfayı hemen değişkenlerden sonra anlatmayı düşünüyordum ama daha önce hiçbir yazılım dili bilmeyen arkadaşlara Pencere ve Metin kodları gibi somut derslerin daha öncelikli olduğuna karar verdim. Şimdi diziler konusuna geçebiliriz. 


Dizi Tanımlama Dizileri değişkenler kümesi şeklinde tanımlayabiliriz. Bellekte aynı isim altında saklanan değerleri ifade eder; değerler new Array(...) kodu kullanılarak girilir. Dizilerin iki yazım türü vardır: 

var hafta = new Array("pazartesi", "salı", "çarşamba", "perşembe", "cuma", "cumartesi", "pazar") 
veya, 
var hafta = new Array(6) 
hafta[0] = "pazartesi" 
hafta[1] = "salı" 
hafta[2] = "çarşamba" 
hafta[3] = "perşembe" 
hafta[4] = "cuma" 
hafta[5] = "cumartesi" 
hafta[6] = "pazar" 

Buradaki hafta isimli değişken 7 değerli bir dizidir. İlk değer 0. sırada sayılmaktadır. hafta[0] değişkeninin değeri "pazartesi", hafta[3]`ün değeri "perşembe"`dir. Değişkenlerden tek farkı, aynı ismi taşımaları. Değerleri yazılım boyunca değişebilir, birbirlerine değerlerini aktarabilirler. 

Aşağıdaki uygulamada kullanıcının girdiği 10 sayı küçükten büyüğe doğru sıralanmaktadır., 


Javascript:
<html>
<head>
<title>Sıralama</title>
<script language="JavaScript">
function sirala()
{
var kelime = new Array(9)
var i, j, k, m, ara
for (i=0; i <=9; i++)
{
kelime[i] = prompt("Metinsel bir ifade girin lütfen...","Buraya,")
}
//Sayıları sıralıyoruz.
for (j=0; j <=9; j++)
{
for (k=0; k <=8; k++)
{
if (kelime[k] > kelime[k+1])
{
ara =kelime[k]
kelime[k] = kelime[k+1]
kelime[k+1] = ara
}
}
}
for (m=0; m <= 9; m++) document.write(m + 1 + ". kelime = " + kelime[m] + "<br>")
}
</script>
</head>
<body>

<form>
<p>Düğmeye basarak 10 tane yazıyı alfabetik sıraya sokabilirsiniz.</p>
<input type="button" value="Sırala" onclick="sirala()">
</form>

</body>
</html>


Bu uygulama için söylemek istediğim birkaç şey var. prompt kodunun yazılanları metinsel ifade olarak gördüğünü unutmayalım, bu nedenle bu yazılım alfabetik sıraya sokuyor. Yani "245" değerini, "3" değerinden küçük sayıyor. Bir diğer nokta, JavaScript İngilizce karakterleri esas aldığı için Türkçe karakterler sonda yer alıyor. Yani "z" değeri, "ş" harfinden önce geliyor. Sayısal bir sıralama yapmak isterseniz, metinsel ifadeleri sayısal ifadeye çevirmelisiniz ki, bunu henüz öğrenmediniz; yakında öğreneceksiniz. 


Çok Boyutlu Diziler Diziler tek boyutlu olmak zorunda değil. Şu ana kadar tek boyutlu dizileri gördük, oysa çok boyutlu diziler kullanmamız gerekebilir. JavaScript`te çok boyutlu dizi yok aslında ama bu bizim için bir engel değil: Tek boyutlu bir dizinin her elemanını yeni bir dizi haline getirip, iki boyutlu dizi haline getirebiliriz: 

var hafta = new Array (6,1) 
for(var i=0; i<=6;i++) hafta[i]= new Array() 
hafta[0][0] = "pazartesi sabahı" 
hafta[0][1] = "pazartesi akşamı" 
hafta[1][0] = "salı sabahı" 
hafta[1][1] = "salı akşamı" 
hafta[2][0] = "çarşamba sabahı" 
hafta[2][1] = "çarşamba akşamı" 
hafta[3][0] = "perşembe sabahı" 
hafta[3][1] = "perşembe akşamı" 
hafta[4][0] = "cuma sabahı" 
hafta[4][1] = "cuma akşamı" 
hafta[5][0] = "cumartesi sabahı" 
hafta[5][1] = "cumartesi akşamı" 
hafta[6][0] = "pazar sabahı" 
hafta[6][1] = "pazar akşamı" 

Burada 7 x 2 = 14 tane değer söz konusudur ve iki değer grubunun (haftanın günleri, gün vakti) aralarında bir ilişki vardır. Bu örneğe 7 x 2`li bir matris de diyebiliriz, zira diziler bir matris ifadesidir. Matris bilgisi olmayan arkadaşlarımız kendi kendilerine yaptıkları denemelerle bazı temel bilgileri edinebilirler. Küçük bir uygulama yapalım: 


Javascript:
<html>
<head>
<title>Sıralama</title>
<script language="JavaScript">
function rehber()
{
var kayit = new Array()
for (var i=0; i<=100; i++)
{
kayit[i] = new Array()
kayit[i][0]=prompt("Arkadaşınızın ismini girin lütfen","İsim")
if (kayit[i][0]==null || kayit[i][0]=="") break
kayit[i][1]=prompt(kayit[i][0] + " isimli arkadaşınızın telefonunu girin lütfen", "Telefon")
}
document.write("Rehbere kaydedilmiş isim ve telefon numaraları:<br>")
for (var j=0; j<=i;j++)
{
document.write(kayit[j][0] + ": " + kayit[j][1] + "<br>")
}
}
</script>
</head>
<body>

Aşağıdaki düğmeye basarak telefon numaralarını öğrenebilirsiniz.<br><br>
<form>
<input type="button" value="Telefon Rehberi" onclick="rehber()">
</form>

</body>
</html>


Diziler Üzerinde İşlemler Diziyi yazılım içinde değer vermişsek, o dizinin kaç değeri olduğunu biliriz ve değer sayısını bulmaya çalışmayız. Ama eğer diziye girilecek değer sayısını kullanıcıya bırakmışsak, dizinin taşıdığı değer sayısını yazılım içinde ifade etmek isteriz. Dizilerin taşıdığı değer sayısını ifade etmek için length komutu kullanılır.

 KAYNAK: http://www.bilgisayardershanesi.com/bilgisayar_dersleri/java-script-diziler.html

Dreamweawer İnce Ayar


Dreamweaver açtıktan sonra Edit / Preferences... menüsü ile ayarlar kısmını açıyoruz. Bu pencere ile DW'ımıza her türlü ayarı yapabilir ve onu en iyi şekilde yönetebiliriz. Burada görüldüğü üzere kolaylık sağlamak amacı ile özellikler belli guruplara ayrılmış. Şimdi bunları ayrıntılı bir biçimde incelemeye başlayabiliriz.

Dreamweaver Genel ayarlar
Genel ayarlar

General

General kısmı altındaki ayarlar

Drwamweaver Genel ayarlar
Genel ayarlar
  • Show Start Page: Açılışta DW’ın karşılama ekranı göstermesini sağlar. Bu pencere ile son açtığınız dokümanlara daha kolay erişebilme yeni doküman oluşturma gibi seçenekleri daha rahat yapabilme imkânı bulabilirsiniz.
  • Reopen Documents on Startup: Açılışta DW’ın son açık dokümanı geri yüklemesini sağlar, eğer seçili değilse boş sayfa veya karşılama ekranı ile başlanır.
  • Warn When Opening Read-Only Files: Salt okunur dosyalar ya da yazılamayacak bir medya üzerinden (CD, DVD uzaktaki bir sunucu vs.) okunan dosyaları açtığımızda DW’ın uyarı mesajı vermesini sağlar.
  • Update Links When Moving Files: Sayfları site içerisinde başka bir konuma kaydettiğinizde ya da taşıdığınızda DW sizin için sayfa içerisindeki linkleri yeni konuma göre düzenler. Bu işlem sırasında nasıl davranması gerektiğini bu seçenek ile belirtebiliriz. Değiştirmek için sormasını istiyorsak Prompt, sormadan değiştirmesi için Allways, bu özelliği kapatmak için Never.
  • Show Dialog When Inserting Objects: Sayfaya bir obje eklerken DW’ın bir iletişim penceresi ile eklenen objenin ilgili parametrelerini girmemizi sağlar. Örneğin tablo eklerken satır sütun sayısı, resim eklerken Alt metin, DIV eklerken id ve stil isimleri vs.
  • Enable Double-Byte Inline Input: Bir geliştirme ortamı kullanıyorsanız ya da double-byte olarak tabir edilen (Japonca gibi) metinlerle çalışıyorsanız bu seçeneğin açık olması gerekiyor. Aksi takdirde doküman içerisinde kullanan metindeki karakterler düzgün görünmeyecektir.
  • Switch to Plain Paragraph After Heading: Bu seçenek yazmaya başladığınız h1, h3... başlıklarının sonunda Entera bastığınızda başlığı sonlandırıp yeni bir paragraf oluşturmasını sağlıyor. Bu in-aktif hale getirirseniz başlıktan sonra Enter’a bastığınızda başlık sona ermez ve yeni paragrafı da başlık olarak yazmaya devam edersiniz.
  • Allow Multiple Consecutive Spaces: Word'de yazı yazarken boşluk bırakır gibi HTML içindede arka arkaya ekstra boşluklar.
  • Use <strong> and <em> in place of <b> and <i>: Yeni web standartlarına uygun olarak kalın yazmak için <b> yerine <strong>, eğik yazmak için ise<i> yerine <em> kullanılmasını sağlar.
  • Use CSS Instead of HTML Tags: Bu özellik DW ile standart olarak açık geliyor fakat ben çok da faydalı bir özellik olduğunu düşünmüyorum. Özellikle yeni başlayan arkadaşlar için kolaylık sağlasa da sayfadaki herhangi bir metnin rengini değiştirdiğinizde ya da kalın, eğik veya altı çizgili yaptığınızda otomatik olarak yeni bir stil yarayarak (style1, style2, style3 …) bu stili ilgili metne uyguluyor. Fakat bir süre sonra iş çığırından çıkıyor ve hemen her şey için ayrı bir stil yaratmak zorunda kalıyor. Buda işleri karmaşıklaştırabiliyor. Kendi stilini kendi yazan birisi olarak bu özelliği kapatıyorum ama dediğim gibi yeni başlayan arkadaşlar işin mantığını kavrayana kadar bu seçeneği kullanmaya devam edebilirler.
  • Warn when placing editable regions within <p> or <h1><h6> tags: DW şablonlarını (template) kullanırken, “Editable region” olarak tabir edilen şablon içerisindeki değiştirilebilir alanların bir paragraf ya da başlık (h1, h6 gibi) içerisinde yer alması durumunda DW, bir uyarı mesajı ile kullanıcıların başka paragraf yaratamayacaklarını tek paragraflık bir metin eklenebileceği konusunda kullanıcıyı uyarmasını sağlar.
  • Maximum Number of History Steps: Geriye dönük maksimum işlem basamağı sayısı. (History panel den görünen işlem listesi de diyebiliriz)
  • Spelling Dictionary: DW’ın Word’deki gibi dilbilgisi kontrolü yapmasını sağlayan dil kütüphanesi. Henüz Türkçe için aktif değil.

Accessibility

Accessibility (erişilebilirlik) kısmı altındaki ayarlar şu şekilde sıralanmakta;
 

Dreamweaver Erişilebilirlik ayarları
Erişilebilirlik ayarları
  • Show Attributes When Inserting: Oldukça faydalı olacağını düşündüğüm bir özellik. Sayfaya eklediğiniz öğeye ait erişilebilirlik ayarlarını daha eklerken bir diyalog kutusu ile yapmanızı sağlayabilirsiniz. Özellikle form elemanları ve resimler için işaretlemenizi öneririm. FrontPage kullanıcıları bu özelliği sanırım çok sevecekler.
  • Keep focus in the panel when opening: Yeni bir iletişim penceresi veya panel açıldığında focus yani kürsor odaklamasının bu açılan pencerede kalmasını istiyorsanız bu seçeneği seçmelisiniz. Bu seçenek özellikle görme engellilerin kullandığı ekran okuyucu ya da OCR programları için faydalı olacaktır.
  • Offscreen rendering: Aynı şekilde ekran okuyucu yada OCR programlar ile sorun yaşıyorsanız bu seçeneği kapamalısınız.
Bu seçenekleri ancak DW'ı yeniden başlattıktan sonra kullanmaya başlayabilirsiniz.
Erişilebilirlik hakkında daha fazla bilgi almak ve ne olup olmadığını görmek için buraya tıklayabilirsiniz.

Code Coloring

Code Coloring kısmı altındaki ayarlar

Dreamweaver Kod renklendirme ayarları
Kod renklendirme ayarları
DW, web tasarım teknolojisinde kullanılan hemen hemen bütün programlama dillerini okuyup tanıyabilen bir yapıya sahip demiştik. Yani kodun türünü belirleyip farklı vurgu renklendirmeleri yapabiliyor. Fakat siz bunları daha sonradan kendinize göre değiştirmek isteyebilirsiniz.
Bunun için Edit / Preferences / Code Coloring kısmından "Edit Coloring Schene" bölümüne geçmelisiniz. Buradan istediğiniz kod gurubunu istediğiniz gibi renklendirebilirsiniz.

Kod renklendirme ayarları
Kod renklendirme ayarları

Code Format

Code Format kısmı altındaki ayarlar

Kod biçimlendirme ayarları
Kod biçimlendirme ayarları
  • Indent :
    • With: burada kodlarla çalışırken koda girinti vermek için Tab ya da boşluk kullanmayı seçebilirsiniz. Tab Size ise bu girintilerin ne kadar olacağı konusunda ayarları yapabilirsiniz.

With önündeki seçeneğini kaldırıp indentleri kaldırırsanız dokümanınızın daha az yer kaplamasını sağlayabilirsiniz. Fakat buda dokun biraz zor anlaşılır bir hal almasını sağlar. Öte yandan DW MX'deki bir bugdan dolayı sizin kodlarda girinti olmasını istemediğiniz durumlarda dahi girinti yapmasının önüne geçmek için sitemizde yayınlananNo Indent Fix (DWMX 6.1) isimli yamayı kurmanız gerekiyor.
  • Automotaic Wrapping :
    • After Column: Kodlarda belli bir karakter sayısından sonra otomatik olarak bir alt satıra geçmeyi sağlar. Örneğin çok uzun bir paragraf varsa, buraya 75 yazdıysanız, bu uzun paragraf 75 erli satırlara bölünecektir. Böylece kod düzenleme işlemi çok daha pratik bir hal alacak ve kodlar daha anlaşılır olacaktır. Fakat doküman boyutları biraz büyük olacaktır. Bu işlem sadece kod görünümü etkilediğinden ziyaretçilerinizin sayfa görüntülemesinde herhangi bir değişiklik olmayacaktır.
  • Line Break Type: Kodlarda wrapping işleminde yani bir alt satıra geçilmek istendiğinde hangi standardın kullanılacağını belirtir.
    • CRLF Windows : “nr”
    • CR Macintosh : “n”
    • Unix LF : “r” ile bir alt satıra geçecektir.
  • Default Tag Case: Varsayılan tag yazma karakter türünü belirtir.
    • <UPPERCASE>” : tagları tamamen büyük harflerle yazar (<TABLE><TR>… gibi),
    • <lovercase>” : ise küçük yazacaktır.

Yeni XML standartlarına göre tamamen BÜYÜK harfli yazılmış kodlar tarayıcı uyumlulukları ve destekleri açısından sorun teşkil ettiğinden w3c HTML ve XHTML kodlarında tamamen küçük harf kullanımını tavsiye etmekte ve geçerli saymaktadır.
  • Default Attiribute Case: Bu ise attribute (argüman) içeren tagların nasıl formatlanacağını beliritir.
    • <ATTIRIBUTE=”value”> ile argüman büyük harflerle yazılacaktır. (<font SIZE="”1”>" gibi).
    • <lovercase="”value”> ise küçük yazdıracaktır. (<font size="”1”>" gibi)
  • Overwrite Case Of: Tag ve argümanların kod formatlama sırasında değiştirilebileceğini gösteriri. Yani DW’da açtığınız dokümanda "<font size="”1”>" şeklinde bir ifade varsa bunlar Dreamweaver tarafından otomatik olarak "<FONT SIZE="”1”>" olarak değiştirilebilir.
  • No Break After TD: Tablo kodlarında Sütün kodlarından sonra wrap yapılmayacağını belirtir. Kod şöyle görünecektir:

  1. <TD>sütun içeriği</TD>
  2. </TR>
  3.  
  • Centering: Bir objeyi hizalarken ortaladığınızda DW’ın bu işlem için <DIV ALIGN="”CENTER”> yada <CENTER> taglarından hangisini kullanacağını belirtir. <CENTER> tagı yeni w3c standartlarına göre kullanımdan kaldırılmıştır.

Code Hints

Code Hints kısmındaki ayarlar.

Code hints ayarları
Code hints ayarları
  • Close tags: DW’ın otomatik tag kapatma fonksiyonunun hangi durumlarda devreye gireceğini belirtir. Örneğin siz <strong>vs vs vs </ yazdığınız anda DW sizin için </strong> u ekler. Böylece kapatılmamış taglardan kurtulmuş olursunuz.
  • Enable Code Hints: Otomatik kod tamamlama fonksiyonu olan Code Hints i devreye sokar. Siz <FONT yazdığınızda otomatik olarak bir drop down menü açılır ve bu tag ile ilgili tüm argümanlar listelenir, sizde zamandan kazanırsınız.
  • Delay: Code Hints in kaç saniye gecikmeyle açılacağını belirtir. Bunu biraz yavaşlatırsanız iyi olur. Zira zaman zaman siz bir argüman istemeseniz dahi hemen açılması işleri karıştırabilir.
  • Menus: Code hints içinde listelenmesini istediğiniz argüman tiplerini belirtir.

Dreamweaver ile çalışırken Code hints'ler
Dreamweaver ile çalışırken Code hints'ler
Bunları “Tag Library Editor” ile kendinizde düzenleyebilirsiniz.

Etiket kütüphanesi ayarları
Etiket kütüphanesi ayarları

Code Rewriting

Code Rewriting kısmındaki ayarlar.

Tekrar kod yazma ayarları
Tekrar kod yazma ayarları
  • "Rewrite code" : Başka bir doküman tarafından derlenmiş HTML kodlarını sizin "Code Fromat" kısmında belirlediğiniz kriterlere göre tekrardan biçimlendirmesini sağlayan ve bu biçimlendirme sırasında da neleri yapıp neleri yapmaması gerektiğini buradan ayarlıyoruz.
    • Fix Invalidly Nested and Unclosed Tags: Hatalı ve sonlandırılmamış tagları onar olarak yorumlayabiliriz bu seçeneği. Örn. <b><i>text</b></i> ibaresi, <b><i>text</i></b> olarak düzeltilecektir.
    • Rename Form Items When Pasting: Form öğelerini kopyala yapıştır esnasında tekrardan isimlendirir. Eğer dokumanda “isim” diye bir text input varsa kopyalanan yeni input “isim2” olarak yeniden adlandırılır.
    • Remove Extra Closing Tags: Fazladan eklenmiş ve bir işlevi olmayan kapalı tagları siler Örn. <P></P> ler gibi.
    • Warn When Fixing or Removing Tags: DW'ın bu düzeltme işlemlerini yaparken bizi uyarmasını sağlar.
  • "Never Rewrite Code: In Files with Extensions" : bu uzantıya sahip dosyaların kodlarını asla onarma anlamına gelir. Eğer ASP ve ya PHP veya başka bir programlama dili ile çalışıyorsanız ve include dosyalarında yarım kalmış gibi görünen taglarınız varsa buraya ASP yi eklemelisiniz (zaten mevcut)
  • Special characters: <, >, & ve ‘ karakterlerini adres satırları ve doküman için encode edilmesini sağlar. W3C standartlarına göre adres satırında kullanılan tüm özel karakterler ampersantlar ile encode edilmelidir. Örneğin sorgu.asp?tablo=uyeler&amp;user=Ahmet şeklinde kullanım doğru kabul edilmektedir. Eğer bu seçeneği işaretlersen DW bizim için tüm bu kodlama işlemini otomatik olarak yapacaktır.
  • URL encoding: Aynı şekilde adres satırında kullanılan özel karakterleri DW bizim için encode edecektir. Fakat bu işlemi tarayıcılar zaten istem ve cevap işlemleri sırasında otomatik yaptığından bizim encdoe etmemiz gereksiz olabilir. İhtiyacınıza ve sunucu ayarlarınıza göre bu seçenekleri tekrar gözden geçirebilirsiniz.

Copy/Paste

Copy/Paste kısmındaki ayarlar.
Kopyala-yapıştır ayarları
Kopyala-yapıştır ayarları
  • Bu kısımda diğer uygulamalardan kopyalayıp sayfamıza yapıştırdığımız metinler için DW’ın nasıl davranması gerektiğini belirtiyoruz.
    • Text only: sadece metni alır biçimlendirme ve vurguları temizler, paragraflar liste ve tabloları tanımaz, yeni satır yapar.
    • Text with structure: Yapı ile birlikte metni alır. Paragraflar listeler ve tabloları korur.
    • Text with structure plus basic formating: Yapıyı korur ayrıca temel biçimlendirme özellikleri olan kalın italik yazı gibi vurguları korur.
    • Text with structure plus full formating: Yapıyı korur ayrıca zengin biçimlendirme seçenekleri ile birlikte metni alır. Stiller ve renkler korunur. Bu seçenek Word’den kopyalanan metinler için sorun yaratabilir ve ekstradan gereksiz kodlara neden olabilir.
  • Retain line breaks: Yeni satırları (<br />) korur ve aynen aktarır.
  • Clean up Word paragraph spacing: Word den kopyalama sırasında oluşan paragraflar arası boşluğa sebep olan stilleri siler.

CSS styles

CSS styles kısmındaki ayarlar:

CSS stil ayarları
CSS stil ayarları
  • When Creating CSS Rules
    • Use Shorthand For: DW’ın yeni stil yaratırken hangi CSS parametreleri için hıızlı yazma özelliğini kullanacağını belirtir.
  • When Editing CSS Rules
    • Use Shorthand: Aynı şekilde stil düzenleme işlemi sırasında hangi parametrelerde hızlı yazma özelliğinin kullanılacağını belirtir.
    • Open CSS files when modified: Stil dosyasında yaptığınız herhangi bir değişiklikten sonra stil dosyasının DW içerisinde açılmasını sağlar.
  • When Double-Clicking in CSS Panel: CSS stilin üzerine çift tıklandığında hangi işlemin yapılacağını belirtir.

File compare

File compare kısmındaki ayarlar.

Dosya karşılaştırma ayarları
Dosya karşılaştırma ayarları
DW’ın dosya karşılaştırma işlemi sırasında hangi yazımlı kullanacağını bu kısımdan belirtebilirsiniz. Dosya karşılaştırma yazılımları hakkında ayrıntılı bilgiyi Macromedia’nın sayfasından alabilirsiniz.

File types / Editors

File types / Editors kısmındaki ayarlar.

Dosya tipleri düzenleyicisi
Dosya tipleri düzenleyicisi
  • Open in code view: bu uzantıya sahip dosyaları DW ile açarken doğrudan kod görünümünde açılmasını sağlar.
  • External code editor: Harici bir kod düzenleme yazılımı kullanıyorsanız bunu belirtmenizi sağlar. (Örneğin EditPlus gibi)
  • Reload modified file: Değişiklik yapılmış dosyayı yeniden yüklerken nasıl davranılması gerektiğini belirtir.
  • Save on launch: Ön izleme sırasında dosyanın kaydedilmesi sırasında nasıl davranılması gerektiğini belirtir.
  • Fireworks: Sisteminizde Fireworks kurulu ise kurulu olduğu dizini buradan belirtebilirsiniz.

Fonts

Fonts kısmındaki ayarlar.
Yazıtipleri
Yazıtipleri
  • Fonts Settings: DW’ın varsayılan olarak kullanacağı Font Encoding ini belirtir. Türkçe sayfalarda sorun yaşamamak için Türkçe seçili olmalıdır.
  • Proportional Font, Fixed Font, Code View: DW içerisindeki çalışma ortamlarında kullanılacak olan fontun türünü belirtir.

Highlighting

Highlighting kısmındaki ayarlar.

Vurgu ayarları
Vurgu ayarları
DW’ın şablon alanları ile çalışırken kullandığı renklendirme şekillerini düzenlemenizi sağlar.

Invisible Elements

Invisible Elements kısmındaki ayarlar.

Görünmez bileşen ayarları
Görünmez bileşen ayarları
DW’da “Design View” (Tasarım görünümü) ile çalışırken normalde görünmeyen fakat bir işlevi olan elementlerin tasarım görünüm içinde nasıl görüneceğini belirten işaretler kullanılır. Buradan hangilerin görünüp hangilerinin görünmeyeceğini belirtebilirsiniz.
  • Show Dynamic Text as:
    • (Recordset Field) : Dinamik metinlerin (recordset_adi[filed_adi]) şeklinde ekrana yazdırır. Aynı sayfada çoklu Recordset kullanıyor iseniz çok işe yarar.
    • (): doğrudan (filed_adi) şeklinde yazdırır.
  • Server Side Include: Show Content Of ıncluded File : Include edilmiş dosyanın içeriğini Tasarım görünümde gösterilmesini sağlar.
  • Server-Side includes Show contents of icluded file: Sunucu taraflı programlama dillerinin include fonksiyonları ile sayfanıza dahil ettiğiniz dokümanların içeriklerini DW içerisinde de görünmesini sağlar. Böylece tasarım elemanlarını barındıran (header, footer gibi) include dosyaları ile çalışmak daha rahat olacaktır.

Layers

Layers kısmındaki ayarlar.
Katman ayarları
Katman ayarları
Sayfalarınıza eklediğiniz katmanlarınız için varsayılan ayarlarını bu kısım altından belirtebilirsiniz

Layout Mode

Layout Mode kısmındaki ayarlar.
Ara yüz ayarları
Ara yüz ayarları
  • Autoinsert Spacer :
    • When Making Autostretch Tables Layout view da çalışırken Aotuostretch tablolar yaptığımızda bu tabloların içini doldurmak için kullanılan 1x1 piksellik bir GIF dosyasını DW’ın otomatik olarak yaratmasını belirtir.
  • Spacer Image: Bu spacer dosyasının seçtiğimiz her site için ayrı ayrı tanımlayabilmemize olanak sağlar.
Diğer seçenekler Layout View’ın görünüm opsiyonlarını belirten renkleri kendimize göre özelleştirmemizi sağlar.

New Document

New Document kısmındaki ayarlar.
Yeni doküman ayarları
Yeni doküman ayarları
Burası DW ile çalışırken File / New menüsünü seçtiğimizde açılan yeni dokumana ait ayarlarımızın olduğu kısım.
  • Default document: Varsayılan sayfa türünün ne olduğunu belirler.
  • Default document type (DTD): XHTML sayfa türü tanımlamasını (XHTML Document Type Definitions) seçmemizi sağlar. Sayfa içeriğindeki yazım kurallarını etkileyip tasarım değişmesine dahi sebep olan bu türü dikkatli seçmelisiniz.
  • Default Encoding: İşte önemli noktalardan biri Türkçe dil sorununu aşabilmek için burayı Türkçe (Windows) yapmalıyız.

Eğer eski bir DW sürümü kullanıyorsanız ve bu listede böyle bir seçenek yoksa Dreamweaver MX Türkçe Encoding adlı eklentiyi kurmamışsınız demektir. Bu eklentiyi sitemizden temin edebilirsiniz.
  • Unicode Normalization Form: Eğer varsayılan encoding olarak Unicode (UTF-8) seçtiyseniz listeden bir form seçiniz.
  • Include Unicode Signature (BOM): Eğer varsayılan encoding olarak Unicode (UTF-8) seçtiyseniz…
  • Show New Document Dialog on Control+N: CTRL+N ye basıldığında New Document diyalog penceresinin açılmasını sağlar.

  1. <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
  2. <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
  3.  

Preview in Browser

Preview in Browser kısmındaki ayarlar.

Tarayıcıda ön izleme ayarları
Tarayıcıda ön izleme ayarları
Sayfanızı DW'da düzenlerken tarayıcıda nasıl göründüğüne bakmak için "Preview in Browser" seçeneğini kullanırsınız. İşte burada onunla ilgili temel ayarları yapıyoruz.
  • "Browsers" kısmına sisteminizde yüklü diğer tarayıcıları da + işaretine tıklayarak ekleyebilir ya da önceden eklediğiniz tarayıcıları - ile kaldırabilirsiniz. Sayfa her zaman tüm tarayıcılarda aynı görünmeyebiliyor
  • Preview using temporary file: Sayfanın ön izleme görünümü tarayıcının geçici internet dizini üzerinden çağırılarak görüntülenir. Bu şartlarda eğer sayfada bir değişiklik yapıp kaydederseniz sayfayı tazele demek bir işe yaramayacaktır. U seçeneği kaldırmanızı tavsiye ediyorum. Zira bu şekilde yaptığımız değişiklikleri tarayıcının tazele / yeniden yükle (F5) düğmesine bastığımızda bize yansımasını sağlamış oluyoruz. Aksi taktirde her değişiklikten sonra DW içerisindePreview in browser seçeneğini (F12) kullanmamız gerekecektir.

Site

Site kısmındaki ayarlar.

Site ayarları
Site ayarları
Tanımlı sitelerle çalışırken Files panelinin görünüm ve erişim ayarlarını bu kısımdan yapıyoruz.
Always Show: Uzak sunucu bağlantısı yapıldığında yerel ve ya uzak sunucunun ekranın hangi tarafında görüntüleneceğini belirtir.
Dependent Files: Bağımlı dosyaların (resim, harici .css stil ve ya Javascript .js dosyaları) düzenleme sırasında uzak sunucudan alınması veya gönderilmesi işlemleri sırasında DW’ın uyarı vermesini sağlar.
 
Bu uyarı pencerelerinin opsiyonlar seçilmeyene kadar zorla görüntülenmesini sağlamak için Windows kullanıcıları ALT, Macintosh kullanıcıları ise Option tuşlarına basılı tutarak bu işaretleri tıklayabilirler.
FTP Connection Disconnect after __ minutes iddle: dk. boşta kaldığında bağlantıyı kes
FTP Time Out: FTP bağlantısı için zaman aşım süresi.
FTP Transfer options: DW’ın diyalog penceresi görüntülendikten kaç sn sonrasına kadar beklemesi gerektiğini belirtir. Eğer bu süre sonunda ekranda görüntülenen uyarı mesajına bir cevap verilmezse varsayılan seçenek işleme konacaktır. (var olan dosyaların üstüne yaz, yeniden adlnadır vs. gibi işlemler)
Firewall Host / Firewall Port: Sisteminizde kurulu olan güvenlik duvarı ayarları. DW’ın internete açılabilmesi için bu ayarların uygun yapılmış olması gerekmektedir.
Put Options: Save Files Before Putting: DW’ın dosyaları uzaktaki sunucuya göndermeden önce kaydetmesini belirtir.
Move options Prompt before moving files on server: Uzaktaki sunucuda dosyaları taşırken DW’ın bir uyarı mesajı göstermesini sağlar.
Manage Sites: Tanımlı siteleri yönetmenizi sağlar. Bu seçeneğe Site / Manage sites menüsünden de ulaşabilirsiniz.

Status Bar

Status Bar kısmındaki ayarlar.

Durum çubuğu ayarları
Durum çubuğu ayarları
Aslında çok zekice düşünülmüş fakat pek de bilinmeyen bir seçenek. DW’da bir tasarım yaparken çoğu zaman hangi çözünürlükte çalışıyorsak ona göre hazırlarız. Fakat farklı çözünürlük kullanan bir ziyaretçi siteye girdiğinde sayfada kaymalar ve bozulmalar olur. Öte yandan 800x600 çözünürlükte siteyi görüntüleyen bir ziyaretçi görüntü alanı olarak tam anlamıyla 800 piksel genişlik göremez. Tarayıcının kaydırma çubuklarından (scroll bar) ve pencere kenarlıklarından kaynaklanan kayıplar nedeniyle bu rakam 760-780 piksel arasında değişmektedir. İşte Status bar bize tam olarak hangi çözünürlükte hangi piksellerde bir tasarım yapmamız gerektiğini gösteren seçenekler sunuyor.
Buradaki değerleri istediğiniz gibi değiştirebileceğiniz gibi yeni değerler de ekleyebilirsiniz. Örnek olarak bir Pop-up pencere ile çalışırken yine bu kayıplar nedeniyle yatay kaydırma çubuklarının çıkmasını önleyemediğimiz ve istemediğimiz durumlarda buraya açtığınız pop-up un genişliğini ve gerçek genişliği girerek pop-up’ın içeriğini hazırlarken doğru genişliklere göre pencereyi yeniden boyutlandırıp daha sağlıklı bir tasarım yapmanızı sağlar. Ayrıca DW bize dokümanın dosya boyutuna göre bu dokümanın kaç sn de yükleneceğini yaklaşık olarak hesaplayıp status barda gösterir. Bağlantı ayarını da yine “Connection Speed” seçeneği ile yapıyoruz.

Validator

Validator kısmındaki ayarlar.

Validatör ayarları
Validatör ayarları
DW'ın HTML kodunun geçerliliğini kontrol ederken hangi kriterlerle uyumluluk göstermesi gerektiğini bu kısımdan düzenliyoruz.
Burada hiyerarşik bir yapı söz konusu, örneğin eğer HTML 4.0'ı işaretlerseniz HTML 3.2 ve HTML 2.0 otomatik olarak seçilmiş olacaktır. Seçimleriniz için ayrıntılı ayarları yapmak için "Options" butonuna tıklamalısınız. Buradan ilgili kısımları işaretleyip OK ile pencereyi kapatıyoruz.

Dreamweaver ve CSS Stiller


İşe DW içerisindeki stil kullanımlarını anlatarak başlayalım. Çok kullanılan ve bir web standardı olan CSS stiller (Cascading style sheets) DW ile tam anlamıyla bir tasarım silahına dönüşüyor.

Bu makalede CSS’nin olduğundan çok DW içerisinde stil yönetim ve kullanım araçlarından bahsedeceğiz.
CSS konusunda bilgisi az olan arkadaşlara en azından internet üzerindeki kaynaklardan bilgi edinmelerini ve HTML tasarımı konusunda CSS’nin ne anlama geldiğini kavramalarını öneriyorum. Aksi takdirde bu makale kendilerine pek bir anlam ifade etmeyecektir.
DW içerisinde stilleri kullanabilmenin ve yönetebilmenin ilk kuralı CSS styles panelini iyi tanımaktan geçiyor. Bu panelin kullanımı da herhangi bir DW panelinin kullanımından farklı değil. Genel olarak panel gruplarının ne işe yaradığını kavradığınızda bu panelinde kullanımının son derece basit olduğunu göreceksiniz.

CSS Styles Paneli

Panel All Rules bölümünde sayfamız içerisinde ilişkili ve önceden tanımlı stillerin bir listesini barındırıyor. Bu liste sayesinde stilleri seçili objelere uygulayabiliyor ve stillerimizi yönetebiliyoruz.

Dreamweaver CSS styles paneli
CSS styles paneli
All Rules’dan bir stili seçtiğimiz anda Properties kısmında ilgili stile ait özellikler ve parametreler listeleniyor. Add Properties seçeneği ile de stilimiz için yeni bir özellik tanımlama mümkün. Özelliğin türüne ve stilin konumuna göre DW bize olası seçenekler ve tanımlamaları Code hints’e benzer bir ara yüz ile sunuyor.

CSS styles paneli ile stile yeni bir parametre eklemek oldukça kolay
CSS styles paneli ile stile yeni bir parametre eklemek oldukça kolay
Aynı panel içerisinde yer alan “Current” sekmesi ile sayfada herhangi bir alana tıkladığımızda o alanı etkileyen CSS özelliklerini görüntülemeye yarıyor. Örneğin Current sekmesine geçip bir başlığa ya da stiller ile biçimlendirilmiş bir metne tıkladığınız anda bu alanda stil özellikleri listelenmekte ve bize bu elemanın hangi stillerden etkilendiği konusunda fikir vermektedir.

CSS styles paneli current sekmesi görünümü
CSS styles paneli current sekmesi görünümü
Panelin alt kısmında bulunan düğmeler ile de panel menüsündeki işlemleri gerçekleştirmek mümkün. Sağ alt kısımda bulunan

Stil yönetim düğmeleri
Stil yönetim düğmeleri
  • Attach Style Sheet: Harici .css uzantılı stil dosyalarınızı çalıştığınız doküman ile ilişkilendirmeye yarar. Böylece tek bir stil dosyası ile sitenizdeki tüm sayfaları biçimlendirebilir ve değişikliklerin tek bir .css dosyası üzerinden yürümesini sağlayabilirsiniz. Buraya tıkladığımızda açılan iletişim penceresinden Browse diyerek ilgili CSS dosyasını seçebiliriz.

     
    Harici CSS dosyasını doküman ile ilişkilendirmek
    Harici CSS dosyasını doküman ile ilişkilendirmek

     
    • Add as: seçeneği stilin nasıl doküman içerisine dahil edileceğini belirtiyor. "Link" dediğimizde ornek.css dosyasını "link" tekniği sayesinde doküman ile ilişkilendiriyor. "Import" dediğimizde ise ornek.css dosyası "@inport" tekniği ile dokümanımız ile ilişkilendiriliyor. Bu iki yöntem şu aşamada bizim için anlam ifade eden bir fark taşımıyor, herhangi birini seçebilirsiniz
    • Media: Bu stilin ne tür medyalar için görüntülenmesi gerektiğini belirtiyor. (Style rendering kısmında konunun ayrıntılı açıklamasını bulabilirsiniz)
    • Sample style sheets: DW içerisinde standart olarak gelen önceden hazırlanmış hazır stil dosyalarını sayfamıza ilişkilendirebileceğimiz bir ara yüz açar. (Ayrıntılar için Hazır stiller kısmına bakabilirsiniz)
  • New CSS Rule: Yeni bir stil yaratmaya yarar.
  • Edit Style: Seçili olan stili düzenlemeye yarar.
  • Delete CSS Rule: Seçili stili siler.
Sol alt kısımda bulunan

Panel yönetim düğmeleri
Panel yönetim düğmeleri
  • Category View: Stil özelliklerini kategorilere ayırarak listeler.

     
    Kategori görünümü
    Kategori görünümü

     
  • List View: Ne kadar özellik varsa hepsini listeler Fakat tüm özellikleri gösterdiği için biraz kafa karıştırıcı olabilir.

     
    Liste görünümü
    Liste görünümü

     
  • Set Properties View: Standart olarak DW kurulumunda gelen görünüm türüdür. Bence en başarılı ve kullanışlı görünüm türü olmakla beraber az yer kaplar.

Stilleri nesneler uygulamak

Yarattığımız ya da dışarıdan harici olarak ilişkilendirdiğimiz CSS stilleri herhangi bir nesneye uygulamak için öncelikle ilgili nesneyi (metin grubu, paragraf, link, resim,tablo veya DIV) seçmemiz gerekmektedir. Ardından Properties paneli üzerinden “Style” listesinden uygun bir stil seçebiliyoruz.

Properties paneli üzerinden CSS stilleri seçip uygulayabilirsiniz
Properties paneli üzerinden CSS stilleri seçip uygulayabilirsiniz
Veya yine nesneyi seçtikten sonra CSS Styles panelinden uygulamak istediğimiz stili seçip sağ tıklıyoruz ve “Apply” diyoruz yine aynı sonucu alacağız.

CSS styles pnaelinde n stil uygulamak
CSS styles pnaelinde n stil uygulamak
Bunu da beğenmezseniz nesneye tasarım görünümünde çalışırken sağ tıklayıp CSS styles / stil ismi şeklindeki menüden de stilimizi uygulayabiliyoruz.

Sağ tuşu kullanarak stil uygulamak
Sağ tuşu kullanarak stil uygulamak

Design Time Style Sheet….

DW MX ile gelen çok kullanışlı bir özellik olan “Design time style sheet” özelliği; özellikle profesyonel tasarımcıların baş balesi olan ve include ya da dosyaları şablon kütüphanesi objeleri (Library) ile çalışırken karşılaşılan tasarım problemlerini ortadan kaldırıyor.
DW ile çalışırken bazen CSS stilleri doğru bir biçimde göremeyebilirsiniz. Ancak tarayıcıda çalıştırıldığında izlenebilecek olan bu stilleri DW içinde çalışırken kullanabilmek için DW’ın “Design Time Style Sheet” özelliğini kullanacağız.

Peki nedir bu Design Time Style Sheet ?

Eğer programlama dilleri ile bir web geliştirme projesinde çalıştıysanız (ASP, PHP gibi) include ile çalışırken bu stillere ihtiyacınız olduğu anlarda onları kullanamadığınızı bilirsiniz. Yada şablon (template) veya şablon kütüphanesi (Library) dosyaları ile çalışırken de aynı sorun söz konusu tabi. İşte Design Time Style Sheet özelliği ile DW’da çalışırken önceden belirlediğiniz bir .css dosyası doküman düzenleme sırasında (sayfaya bağlanmış–bağlanmamış fark etmez) aktif hale getirilecek ve en doğru biçimlendirmeyi yapmanız sağlanacaktır. Diğer taraftan tam tersi bir durum da söz konusu olabilir. Sayfa tasarımını yaparken bazı stillerin gizlenmesini ama tarayıcıda doğru görünmesini istiyor olabilirsiniz. İşte Design time style sheet bize bu imkânları sağlıyor.
Design Time Style Sheet özelliğini kullanmak için CSS Styles panelinin özellikler menüsünden “Design Time …” seçeneğine tıklamanız yeterlidir.

CSS panel müsünden Design Time seçeneğini seçiyoruz
CSS panel müsünden Design Time seçeneğini seçiyoruz
Açılan diyalog penceresinden “Show only at Design Time” kısmı sadece tasarım anında görüntülenecek olan CSS Stil dosyalarını belirtiyor. + işaretine tıklayarak istediğiniz kadar .css dosyası ekleyebilirsiniz. “Hide at Design Time” ise tasarım anında gizlenmesi gereken .css dosyalarını belirtiyor. Oldukça kullanışlı bir özellik.

Design time style sheet iletişim penceresi
Design time style sheet iletişim penceresi

Style rendering

Style rendering stillerimizin görüntüleneceği daha doğrusu sayfa görünümüne katılacağı (burada rendering olarak tabir edilen olay) medya türünü belirten bir terminolojidir. Söz gelimi siteniz tasarımı için farklı medyalar için farklı CSS dosyaları hazırlayıp bunları sayfanız ile ilişkilendirirseniz, siteniz erişilebilirlik seçeneklerini en üst düzeyde tutmuş olursunuz. Örneğin yazıcı çıktısı sırasında; site tasarımındaki logo ve renkli tasarım bileşenlerinin yazıcı kartuşlarını bitireceği yada çıktı kalitesini düşüreceği gibi sitenizdeki içerik için çıktı alan ziyaretçinin sitenizden soğumasına sebep olabilmektedir.
Bu tarayıcıların desteklediği bir özellik olmakla beraber DW içerisinde tasarım sırasında nasıl göründüğünü görmek isteyebilirsiniz. İşte bunun için DW geliştiricileri çalışma esnasında hangi medya türüne göre stil görüntüleme seçeneklerinin aktif olacağını belirten bir özellik olan Styl rendering’i bizlere sunmaktalar.
Varsayılan olarak kapalı gelen Style Rendering toolbar’ı açmak için View / Toolbars / Style Rendering menüsünü kullanabilirsiniz.

Style rendering toolbar
Style rendering toolbar
Bu toolbar içerisinden DW’da kullanım sırasında hangi medya türüne göre stil görüntüleneceğini belirtebilirsiniz. Başlıca media türleri şu şekildedir
  • Render Screen Media Type: Ekranlar için görüntüler. Bu PC kullanıcıları oluyor.
  • Render Print Media Type: Yazıcı çıktısı sırasında görüntülenir.
  • Render Handheld Media Type: Mobil cihazlarda (smartphone veya PDA cihazlar gibi) görüntülenir.
  • Render Projection Media Type: Projeksiyon cihazlarında görüntülenir.
  • Render TTY Media Type: Teletype olarak tabir edilen uzak yazıcı cihazlarında görüntülenir.
  • Render TV Media Type: Televizyon ekranında görüntülenir.
Attach style sheet seçeneği sırasında stilimiz için hangi medya türünün geçerli olacağı seçmemizde mümkün. (bu özellik tarayıcıları etkiliyor)
Buradan “all” derseniz her türlü görüntüleme medyası için geçerli olabileceği gibi; “projection” projeksiyon cihazlarında görüntüleneceği, “screen” sadece ekranlarda görüntülenebileceği, “print” dediğimizde ise sadece yazıcı çıktısı sırasında görüntülenmesi anlamına geliyor. (Bu şekilde sayfa tasarımına normal tasarım stili ile birlikteprint medyası için sadece gerekli kısımların göründüğü diğer logo ve menülerin CSS özellikleri ile gizlendiği bir stil dosyası ilişkilendirirseniz ziyaretçileriniz sitenizden yazıcı çıktısı alırken zorlanmayacaklardır.)

Medya türleri seçimi
Medya türleri seçimi

Hazır Stiller

DW içerisinde gelen hazır stil şablonlarını kullanarak kendinize yeni ufuklar açabilirsiniz.
File / New menüsü ile yeni doküman oluşturma penceresini açtığınızda CSS Style Sheets kategorisi altında hazır olarak tanımlanmış ve bir sayfanın tüm stil ihtiyaçlarını karşılayacak CSS tanımlamalarını içeren şablonlara ulaşabilirsiniz.

Hazır stil dosyalarını kullanmak
Hazır stil dosyalarını kullanmak
Dokümanımıza harici bir stil dosyası ilişkilendirme esnasında Sample style sheets seçeneği ile de hazır stil dosyalarını sayfamıza ilişkilendirebileceğimiz bir ara yüze ulaşmak mümkün. CSS konusunda yeni olan arkadaşlar bu stilleri inceleyerek bir stil dosyasında ne tür stiller olması gerektiğini kavrayabilirler.

Hazır stil dosyalarının seçimi
Hazır stil dosyalarının seçimi

HTML Parametreler


Parametreler, HTML öğelerine, ek özellikler eklenmesini sağlar.

HTML Etiket Nitelikleri

HTML etiketleri parametrelere sahip olabilir. Parametreler, HTML öğelerine, ek özellikler eklenmesini sağlar.
Parametreler daima isim/değer çiftleri arasında gelir: name="value".
Parametreler daima başlangıç etiketi içerisinde belirtilir.

Parametre Örneği 1:

<h1> başlık belirtir.
<h1 align="center"> başlık belirtmesinin yanında, metinin ortalanacağını da belirtir.
Kendin dene: Ortaya hizalanmış metin

Parametre Örneği 2:

<body> HTML'in body kısmını belirtir.
<body bgcolor="yellow">
 Body kısmını belirtmekle beraber, arkaplan renginin de sarı olacağını belirtir.
Kendin dene: Arkaplan rengi

Değerleri (Value) Daima Tırnak İçerisine Alın

Parametrelerin değerli her zaman tırnak içerisinde olmalıdır.
Bazen değerin kendisinin içinde de çift tırnak kullanılması gerektiği zamanlarda ise, değerin tamamını tek tırnak içerisine de alabilirsiniz:
name='Cem "GORA" Yilmaz'